Nieuw gebied voor windenergie in Frankrijk

Al meer dan 20 jaar zet Frankrijk in op windenergie op land. Met een productiecapaciteit van bijna 19 GW, wat ongeveer 8% van de nationale elektriciteitsbehoefte dekt, staat het land aan de Europese top van grootste windenergieproducenten. En toch is er nog een enorm groeipotentieel: op land, maar vooral ook op zee. De ambities zijn groot: de regering van president Macron wil tegen 2050 een verdubbeling van de opbrengst op land en een extra capaciteit van 40 GW op zee, die het vanaf nul moet opbouwen.

Met 11 miljoen km² zeegebied heeft Frankrijk na de Verenigde Staten het grootste zeegebied ter wereld. Een unieke kans om zich vast te bijten in de broodnodige energietransitie. Hoewel Frankrijk windenergie op zee al jaren hoog op de agenda had staan, zorgden de vissersgemeenschap, milieuorganisaties en lokale politieke belangen voor een rem op het dossier. Open gesprekken met alle partijen rond de tafel hebben nu geleid tot een energiepact waarbij Frankrijk en de energiemarkt er zich toe verbinden om tegen 2050 een totale windenergiecapaciteit van 40 GW op zee te installeren, mét aandacht voor mariene ecosystemen.

Een laatbloeier met grote ambities

“In vergelijking met andere Europese landen koos Frankrijk pas laat voor windenergie op zee”, stelt Pierre-Emmanuel Guillot, Directeur Vermogensbeheer bij EDF Renewables en verantwoordelijk voor de exploitatie van het Saint-Nazaire windmolenpark. “Het Saint-Nazaire park was dan ook een zeer positief signaal voor de Franse energiemarkt. Het staat symbool voor de ambities van ons land om een versnelling hoger te schakelen in windenergie op zee.”

Sinds eind november 2022 is het Saint-Nazaire windmolenpark op zee aangesloten op het Franse net. Het eerste van 50 Franse windparken tegen 2050. “De jaarlijkse productie is 1,7 TWh, wat overeenkomt met de energievraag van 700.000 mensen. Ter verduidelijking: dit komt overeen met 50% van de residentiële energievraag van het departement Loire-Atlantique, en met 20% van de totale energievraag.”

Transparantie boven alles

Voor de bouw van het Saint-Nazaire windmolenpark werkten de teams van EDF Renewables en Jan De Nul drie jaar intens samen. “Nog voor de eerste activiteiten op de site plaatsvonden, gingen we regelmatig ter plaatse”, legt Guillaume Gourdet uit, bij EDF Renewables verantwoordelijk voor de installatie van de turbines op het Saint-Nazaire windmolenpark. “Samen planden we met alle stakeholders van het project overlegmomenten in, zodat we alle actiepunten in kaart konden brengen.”

Guillaume kijkt positief terug op het traject dat hij heeft afgelegd met Jan De Nul. “Dit project is met succes afgewerkt. Onze samenwerking bestempel ik als zeer efficiënt en transparant. Ja, we hebben technische problemen gekend, maar we konden steeds terugvallen op een zeer competent en oplossingsgericht team.”

Funderingen op harde rots

Het projectteam kwam al gauw voor een eerste uitdaging te staan. De zeebodem voor de Franse kust is bijzonder rotsachtig en grillig, wat voor de poten van een jack-up installatieschip als de Vole au vent een hele uitdaging is. “In het eerste jaar hebben we ons vooral gefocust op de voorbereiding van de zeebodem”, gaat Guillaume verder. “Nooit eerder had een jack-up installatieschip op zo’n ondergrond ‘gejackt’. We hadden dus een specifieke werkwijze nodig. En die hebben we samen ontwikkeld en verdedigd bij onze stakeholders. Van havenautoriteiten tot ingenieurs. Maar we hebben kunnen aantonen dat onze aanpak milieutechnisch oké is.”

Wat was dan de oplossing?Voorsnijden. We besloten om eerst de zeebodem zeer lokaal op 75 van de 80 posities te verbrijzelen om een stabiel werkplatform te bieden aan de Vole au vent. Iets wat Jan De Nul’s cutterzuiger Fernão de Magalhães voor zijn rekening nam.

Historisch moment

In het tweede jaar kreeg het ontwerp verder vorm en zorgde het projectteam ervoor dat alle partijen op dezelfde lijn zaten. De installatie zelf begon in april 2022 en de allereerste Franse turbine op zee stond er op 13 april. Op 22 september werd uiteindelijk de laatste van 80 turbines aangesloten op het Franse net – mooi binnen de vooropgestelde streefdata. Een historisch moment waar de Franse pers en politiek met grote interesse naar keken. Zelfs President Macron maakte er melding van op zijn persoonlijke Twitteraccount: “Het windmolenpark in Saint-Nazaire is eindelijk operationeel. 10 jaar had het nodig om het levenslicht te zien. Alle turbines staan er. De eerste elektriciteit komt aan wal. Ze zal nodig zijn voor de komende winter. Dit park draagt bij aan onze energietransitie.”