Fort Filips

Fort Filips, België

De grootste sanering ooit in het Antwerps havengebied

Het 19de-eeuwse Fort Sint-Filips, op de rechteroever van de Schelde bij Antwerpen, werd na de Tweede Wereldoorlog als dumpplaats gebruikt voor miljoenen liters olie en chemische afvalstoffen. Het Havenbedrijf Antwerpen en De Vlaamse Waterweg willen de verontreiniging inperken door de zwaar vervuilde ruïne in te kapselen. Voor dat project kozen ze Jan De Nul, Envisan en partners als aannemer. Niet alleen wordt de vervuiling aangepakt en het natuurgebied hersteld, ook het gebied van 20ha wordt helemaal heringericht als een gecontroleerd overstromingsgebied (GOG).

Het oude fort wordt volledig ingekapseld in een ondergrondse muur van bentoniet-cement. Bentoniet is een soort klei die bestaat uit zeer kleine deeltjes en daardoor gebruikt kan worden om een volledig waterdichte wand te maken. Die wand zal hier aansluiten op de Boomse kleilaag, ongeveer 30 m diep, zodat de verontreiniging volledig geïsoleerd wordt van de omgeving. Bovenop de vervuilde grond komt een ondoorlatende deklaag, afgewerkt met zuivere aarde. De 19de-eeuwse bouwwerken zullen na de werken niet meer toegankelijk zijn, maar de contouren van beide forten worden bovengronds gereconstrueerd. De sanering van Fort Sint-Filips valt onder het Sigmaplan, dat Vlaanderen wil beschermen tegen overstromingen van de Schelde en met oog voor de Scheldenatuur.