België en Nederland vormen het economische hart van Noordwest-Europa. De regio staat onder meer gekend om haar innovaties, kennisinstellingen, hoogopgeleide werkkrachten en kwalitatieve productiefaciliteiten, maar ook om haar zware milieudruk. De balans tussen mens en natuur bewaren is een moeilijke evenwichtsoefening in deze dichtbevolkte regio. Zo is het essentieel om onbewerkte gebieden – of greenfields – ongemoeid te laten en de blik te richten op verwaarloosde en on(der)benutte gebieden – of brownfields. Een sprekend voorbeeld is de beruchte Kuhlmann-site in North Sea Port. Ontdek hoe een deel van het Gentse havengebied na 110 jaar weer herleeft.

Zwavelzuurfabriek laat diepe sporen na

De site langsheen het kanaal Gent-Terneuzen kent een lange industriële geschiedenis. Het Franse bedrijf Établissements Kuhlmann vestigde er zich in 1912 voor de productie van kunstmeststoffen zoals superfosfaat, ammoniumsulfaat en geconcentreerde fosfaatmeststoffen. Om die kunstmeststoffen te produceren, hield Kuhlmann zich ook bezig met de productie van fosforzuur, zwavelzuur en ammoniak. Het resultaat: bergen chemisch afval. En neem dat maar letterlijk, want een van de meest kenmerkende beelden op de site in Gent was de grote ‘witte berg’ van niet-herbruikbaar gips, een bijproduct van de productie van fosforzuur. 

In september 2009 ging het bedrijf onder de naam Nilefos Chemie failliet. De zwaar vervuilde site werd aan de curator overgelaten met een enorm historisch passief en acute milieu- en veiligheidsrisico’s. Wie zou zich hieraan wagen?

Handen in elkaar om 60 hectare te herontwikkelen

De projectomschrijving zat Envisan, de milieudochter van Jan De Nul, als gegoten: initiatief nemen om een van de meest vervuilende sites in België aan te pakken en als verantwoordelijke projectontwikkelaar een duurzame oplossing bedenken voor mens en natuur. Met enkele partnerbedrijven namen we de terreinen inclusief de bodemsaneringsverplichting over.

In 2022 kwam er een einde aan de saneringswerken. De terreinen waren opnieuw bouwklaar. Zo won het havengebied op slag 60 hectaren aan industrieterrein terug. 

Iedereen welkom: van bedrijven tot wandelaars en fietsers

Envisan stond in voor de volledige sanering van de terreinen: de bestaande gebouwen, funderingen en leidingen werden afgebroken, bodem en grondwater werden gesaneerd en het achtergebleven fosfaatgips werd afgevoerd naar de naburige gipsberg. De site is nu opgedeeld in verschillende loten. Meerdere bedrijven krijgen de kans om er zich te vestigen. Ook wij als Jan De Nulen Envisan zullen er een hub inrichten voor onze logistieke diensten en milieuactiviteiten.

De oude directeurswoning hebben we gerenoveerd en aan de noordzijde hebben we een bufferbos geplant voor een betere leefbaarheid in de buurt.

Zwavelzuurfabriek laat diepe sporen na